Śliwa domowa (Prunus domestica)

Śliwa domowa (Prunus domestica) to roślina należąca do rodziny różowatych (Rosaceae). W naturze nie występuje, gdyż jej forma wyjściowa powstała ze skrzyżowania różnych gatunków śliw (min. ałyczy i śliwy tarniny). Posiada kilka odmian botanicznych, różniących się zarówno owocami jak i pokrojem oraz wysokością. Przyjmuje się że pierwotnym obszarem występowania śliwy domowej są tereny leżące na obszarze Azji.

Śliwa domowa w zależności od odmiany jest niedużym drzewem o krótkim pniu i luźnej, rozgałęzionej koronie (wys. ok. 8-10 m.) lub okazałym krzewem. Jej pędy pokrywają duże, jajowate, zielone, piłkowane na brzegach liście.

Roślina zakwita wiosną, zwykle przed rozwojem liści (IV-VI), wydając białe, pięciopłatkowe kwiaty, zebrane po 2-3 w małe pęczki. Po zapyleniu z kwiatów rozwijają się mięsiste, jajowate lub okrągłe owce (pestkowce), o dość delikatnej skórce. Ich wielkość, kształt i kolor, a także termin dojrzewania są zróżnicowane i zależne od odmiany.

Posiada płytki system korzeniowy.

Wymagania i uprawa

Śliwa domowa to jedno z podstawowych drzew owocowych uprawianych w naszym kraju. Roślina oczekuje ciepłych, słonecznych stanowisk i żyznych próchniczych, dość ciężkich, ale przepuszczalnych gleb. Śliwy są dostatecznie mrozoodporne, ale ich pąki kwiatowe mogą być uszkadzane przez wiosenne przymrozki.

Ma spore wymagania pokarmowe i źle znosi suszę. Pomimo że potrzebuje wilgotnych gleb nie toleruje zalewania – źle reaguje na przedłużające się opady (owoce gniją).

Śliwy do dobrego owocowania potrzebują odpowiedniego cięcia, a odmiany obcopylne także zapylaczy.

Jako mieszaniec, śliwa domowa uprawiana jest jedynie w postaci odmian i rozmnażana za pomocą szczepienia.

Drzewa bywają też atakowane przez choroby (min. monilioza, szarka) i szkodniki (np. mszyce).

Zastosowanie

Śliwa domowa to doskonałe drzewo owocowe, wydające smaczne, zdrowe i aromatyczne owoce, nadające się zarówno do bezpośredniego spożycia, jak i na przetwory oraz susze.

Wybrane odmiany

• 'Węgierka Zwykła' – odm. dość odporna na mróz, ale wrażliwa na choroby, samopylna, owoce małe, jajowate, fioletowe
• 'Węgierka Dąbrowicka' – odm. polska, średnio wrażliwa na mróz i choroby, obcopylna, owoce duże, granatowe, jajowate
• 'Renkloda Ulena' – odm. dość odporna na mróz, ale wrażliwa na choroby, samopylna, owoce duże, okrągłe, żółte
• 'Opal' – odm. średnio wrażliwa na mróz i choroby, owoce okrągłe, żółte, deserowe
• 'Mirabelka z Nancy' – odm. odporna na mróz i choroby, owce drobne, żółte lub czerwone, liczne

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: congerdesign, Manfred Richter, Katharina N., Hans Benn/Pixabay