Czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum)

Czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum) należy do rodziny amarylkowatych (Amaryllidaceae). W środowisku naturalnym można go spotkać w wilgotnych europejskich i kaukaskich lasach. W Polsce objęty jest częściową ochroną gatunkową. Jest rośliną znaną ze swoich właściwości leczniczych.

Ta roślina cebulowa dorasta do 40-50 cm wysokości. Łodyga jest bezlistna i pełna, a lancetowate liście rosną odziomkowo. Wytwarza podłużne cebule o żółtawej barwie (są one tak naprawdę zgrubiałymi nasadami ogonków liściowych rośliny). Zwykle osiągają średnicę 3-6 cm i rozrastają się w poszyciu leśnym tworząc łany.

Czosnek niedźwiedzi rozpoczyna kwitnienie w maju – wytwarza białe, kwiatostany w formie baldachu pozornego. Cała roślina wydziela intensywny, czosnkowy zapach.

Torebki nasienne czosnku niedźwiedziego są zbudowane z najczęściej 3 kulistawych komór, w których znajduje się nasiono (rzadko zdarzają się 2 w jednej komorze). Nasiona są średniej wielkości (ok. 3 mm) i ciemnego koloru.

Wymagania i uprawa

Czosnek niedźwiedzi z powodzeniem będzie rosnąć na stanowiskach zacienionych. Optymalne jest przepuszczalne, żyzne podłoże (należy unikać gleb podmokłych, gdyż może to prowadzić do gnicia cebul).

Do głównych zabiegów pielęgnacyjnych należy odchwaszczanie i choć roślina jest bardzo wytrzymała na brak wody, należy ją podlewać w czasie susz. Czosnek niedźwiedzi to roślina mrozoodporna.

Cebule należy sadzić na przełomie września i października na głębokość 6-8 cm w odległości co 10 cm.

Zastosowanie

Czosnek w ogrodzie nadaje się do dekoracji terenów nieprzystępnych i zacienionych. Z powodzeniem może rosnąć pod koroną drzew i większych krzewów. Czosnek można uprawiać również w pojemnikach.

Oprócz właściwości dekoracyjnych gatunek ten jest jednak najczęściej uprawiany jako roślina przyprawowa i lecznicza – cebule posiadają w sobie substancje, które działają bakteriobójczo, pobudzają apetyt oraz wydzielanie śluzu w oskrzelach (podobnie jak czosnek pospolity).

Liście czosnku natomiast zawierają znaczne ilości witaminy C i warto je dodawać do zup, sosów, sałatek oraz marynatów. Jadalna jest cała roślina.

Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: stux, annca, LoggaWiggler, scym/Pixabay