Ogród Botaniczny UW Uniwersytetu Warszawskiego

	I - III - dział systematyki roślin IV - dział roślin użytkowych V - dział pnączy VI - dział roślin różnych środowisk VII – dział roślin leczniczych VIII - dział biologii roślin IX - różanka X - dział flory niżowej Polski XI - dział ozdobny XII - alpinarium S1 - S5 – szklarnie i palmiarnie

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego - wczoraj i dziś

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego został założony w 1818 roku. Początkowo zajmował powierzchnię 22,5 ha. W 1834 roku powierzchnię ogrodu zmniejszono do stanu dzisiejszego. W 1916 roku ogród przeszedł pod zarząd Uniwersytetu Warszawskiego. Ogród odzyskał wtedy dawną rangę naukową i dydaktyczną.

Podczas wojny w ogrodzie zostały zniszczone wszystkie budynki i szklarnie. Prawie doszczętnie zniszczone zostały kolekcje roślin. Po wojnie nie brakowało jednak zapału i wiary w odbudowę ogrodu. Kolejni jego dyrektorzy borykali się z wieloma problemami, jednak dzięki ich staraniom możemy dzisiaj podziwiać niezwykłą kolekcję roślin w samym centrum stolicy.

Dziś Ogród botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego w Warszawie zajmuje powierzchnię 5,16 ha (jest to niespełna 1/4 powierzchni sprzed 200 lat). Pomimo niewielkich rozmiarów w ogrodzie zebrano imponującą kolekcję około 5000 gatunków i odmian drzew, krzewów i roślin zielnych. Rośliny podzielone są na 12 działów tematycznych i szklarnie.

Spacer po Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego

Rozpoczynając spacer od wejścia od Alei Ujazdowskich wchodzimy na kolekcje roślin w dziale systematyki roślin (numery I - III na planie). Na małych wzniesionych poletkach (żartobliwie nazywanych nagrobkami) posadzono rośliny według rosnącego stopnia skomplikowania ich budowy.

Na uwagę zasługują najprostsze rośliny naczyniowe w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego - paprotniki, a wśród nich chroniona paproć - długosz królewski (Osmunda regalis), rośliny cebulowe kwitnące wiosną - krokusy (Crocus), cebulice (Scilla) zakwitające późną wiosną pustynniki (Eremurus) oraz wiele innych roślin.

Na dziale roślin leczniczych (numer VII na planie) rośliny posadzone zostały na regularnych poletkach. Prezentowane są w nim gatunki występujące w naturze oraz odmiany stworzone przez człowieka. Rośliny rosną w grupach dobranych pod kątem właściwości leczniczych, fot. J. Deluga-Góra		W dziale biologii roślin (numer VIII na planie) można oglądać między innymi różne sposoby zapylania kwiatów przez owady oraz specyficzne cechy budowy kwiatów zapylanych przez wiatr, fot. IKD

Dla przedszkolaków została nawet wyznaczona odrębna ścieżka dydaktyczna po Ogrodzie Botanicznym. Na zdjęciu zajęcia edukacyjne dla dzieci, fot. Ł. Degórski	Główna aleja i spacerujący po niej goście – zarówno osoby starsze jak i młodzież i dzieci, fot. Paweł Romanowski	Czasem trudno stwierdzić czy w ogrodzie jest więcej kwiatów czy zwiedzających, fot. Paweł Romanowski

Rośliny ozdobne w Ogrodzie Botanicznym

Trudno powiedzieć, gdzie tak naprawdę rozpoczyna się dział roślin ozdobnych w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Piękne rośliny rosną praktycznie wszędzie. Gdziekolwiek się nie obejrzeć o każdej porze roku kwitną najróżniejsze kwiaty ogrodowe. Typowe kwietniki dywanowe przy dziedzińcu wejściowym zakładane są corocznie, już od kilkudziesięciu lat.

Najstarszą częścią ogrody jest parter kwiatowy (numer XI na planie). Można na nim podziwiać - m.in. heliotrop peruwiański (Heliotropium arborescens) - o kwiatach pachnących wanilią, paciorecznik (Canna) oraz ułanki, czyli fuksje (Fuchsia).

Dział roślin ozdobnych przyciąga jak magnes nie tylko motyle, ale przede wszystkim zwiedzających z aparatami fotograficznymi, fot. IKD	Zwiedzającym od razu rzucają się w oczy przepięknie formowane fuksje (Fuchsia), fot. Paweł Romanowski	Znaczną część parteru kwiatowego zajmuje kolekcja ozdobnych odmian dalii (Dahlia) na dziale ozdobnym, fot. M. Zych

Pomniki przyrody w Arboretum Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego

Arboretum Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego nie ma wydzielonego działu. Ozdobne drzewa i krzewy z różnych stron świata posadzone zostały na terenie całego Ogrodu Botanicznego, przede wszystkim we wschodniej części ogrodu. W ogrodzie rosną 23 drzewa i krzewy uznane za pomniki przyrody. Na uwagę zasługuje także kolekcja magnolii (Magnolia) – ponad 40 gatunków oraz nowa kolekcja odmian ogrodowych drzew i krzewów, wyhodowanych przez polskich ogrodników.

Pomniki przyrody w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego

• dąb szypułkowy odmiany kolumnowej (Quercus rubur "Fastigiata") - dęby posadzone są po obu stronach bramy wejściowej;
• miłorząb japoński (Ginko biloba) - posadzony w 1824 roku;
• metasekwoja chińska (Metasequoia glyptostroboides) - pochodząca z pierwszych nasion sprowadzonych do Europy;
• dereń jadalny (Cornus mas);
• olsza czarna (Alnus glutinosa);
• grab pospolity (Carpinus betulus);
• jesion wyniosły (Fraxinus excelsior);
• klon polny (Acer campestre);
• dąb szypułkowy (Quercus robur);
• wiąz szypułkowy (Ulmus laevis);
• buk pospolity czerwonolistny (Fagus sylvatica "Atropurpurea");
• jałowiec Pfizera (Juniperus x pfizeriana).

Wiosna w ogrodzie – kwitnący dywan z białych tulipanów (Tulipa) na dziale ozdobnym, fot. IKD	Późne lato – kolorowe, kwitnące dalie (Dahlia) na tle starego klonu polnego (Acer campestre), fot. M. Zych	Jesień w ogrodzie - liście "dzikiego wina" winobluszczu pięciolistkowego (Parthenocissus quinquefolia) przebarwiają się na piękny, karminowy kolor, fot. IKD

Pnącza w Ogrodzie Botanicznym (numer V na planie) mają swoją zamkniętą enklawę. Aby podziwiać ich kolekcję trzeba zejść poniżej poziomu rabat.

Warto szczególną uwagę zwrócić na pnącza owijające się wokół pni i gałęzi - tak rośnie aktinidia (Actinidia), dławisz (Celastrus), kokornak (Aristolochia), wiciokrzew (Lonicera). Powojnik (Clematis) czepia się podpór elastycznymi ogonkami liści. Bluszcz pospolity (Hedera helix), milin amerykański (Campsis radicans) oraz hortensja pnąca (Hydrangea petiolaris) mają na pędach drobne korzonki czepne, a winobluszcz zaroślowy (Parthenocissus inserta) oraz winobluszcz pięcioklapowy (Parthenocissus quinquefolia) czepiają się drzew lub kratek za pomocą wąsów czepnych.

Kwitnące powojniki (Clematis) na dziale pnączy, fot. IKD	Rabata kwiatowa, fot. IKD	Fontanna w cieniu starych drzew, fot. J. Deluga-Góra

Róże w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego

Różanka Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego (numer IX na planie) obfituje w wiele odmian róż ogrodowych. Wśród zgromadzonych odmian najliczniejszą grupę stanowią róże wielkokwiatowe oraz róże rabatowe, róże miniaturowe oraz róże angielskie. Przy podporach rosną róże pnące.

W Ogrodzie Botanicznym co roku w lipcu organizowany jest Festiwal Róż. W tym czasie różanka przechodzi prawdziwe oblężenie zwiedzających, fot. Paweł Romanowski

Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl
W artykule wykorzystano informacje ze strony internetowej Ogrodu www.ogrod.uw.edu.pl