Podłoże bez torfu: jaki ma skład?
Przyzwyczailiśmy się już, że większość podłoży ogrodniczych do uprawy roślin ogrodowych czy balkonowych opiera się przede wszystkim na torfie – organicznym surowcu uznawanym za najlepszy i najbezpieczniejszy. Jednak w dobie wyczerpywania się surowców naturalnych, a także zwiększania się świadomości ekologicznej, firmy ogrodnicze muszą szukać alternatywy dla torfu. Jak się okazuje, znalezione rozwiązanie – tzw. podłoże beztorfowe, niesie liczne korzyści dla uprawianych roślin oraz dla środowiska naturalnego. Czym jest podłoże beztorfowe, jaki ma skład i do czego warto je wykorzystać?
- Dlaczego warto ograniczać wykorzystanie torfu
- Jaki jest skład podłoży beztorfowych
- Właściwości włókien drzewnych
- Właściwości kompostu
- Właściwości chipsów kokosowych
- Podłoża beztorfowe w ogrodzie
Torfowe podłoże ogrodnicze
Torf wysoki charakteryzuje się brakiem zanieczyszczeń; niskim zasoleniem; dużą zdolnością do zatrzymywania wody, składników pokarmowych i powietrza. Z uwagi na swoje cenne właściwości od wielu lat jest wykorzystywany do produkcji najróżniejszych podłoży do uprawy roślin.
Niestety przez lata intensywnego wydobywania torfów, będących naturalnym surowcem, ich ilość może się skurczyć. Torfowiska bowiem charakteryzują się długim okresem odnawialności, co może przekładać się także na zmiany w środowisku i klimacie. W poczuciu odpowiedzialności za środowisko, w ostatnich latach zaczęto poszukiwać surowców, które mogłyby choćby w części zastąpić torf. Po latach doświadczeń i badań okazało się także, że nie wszystkie rośliny potrzebują substratu torfowego i z powodzeniem można stosować dla nich podłoża o innym składzie.
|
Podłoże beztorfowe zawiera włókna drzewne, chipsy kokosowe oraz kompost. |
|
SUBSTRAL
|
Co zawiera podłoże bez torfu?
Opracowano innowacyjne technologie wprowadzane już od jakiegoś czasu przez producentów podłoży. Głównym pytaniem było, jak (choćby w części) zastąpić torf, by uzyskane podłoże miało pożądane właściwości. Chodziło o zmniejszenie wydobycia i racjonalne gospodarowania torfem, co może wpływać pozytywnie na środowisko.
Włókna drzewne
Odpowiedzią okazały się włókna drzewne, mające właściwości zbliżone do torfu. Powstają one zwykle ze zrębków drzew iglastych w innowacyjnym, termiczno-mechanicznym procesie technologicznym. Są materiałem szybko odnawialnym, ekologicznym, w uprawie którego nie używa się środków ochrony roślin. Oczywiście włókna drzewne nie zastąpią torfu, ale dodane w odpowiednich proporcjach poprawiają bardzo znacząco jakość podłoża.
Najważniejsze zalety włókien drzewnych, odpowiadające w dużej mierze właściwościom torfu to: jednorodność i brak zanieczyszczeń, stabilna struktura, duża pojemność powietrzna, dobra przepuszczalność dla wody, niewielka ilość składników odżywczych i brak zasolenia.
W praktyce włókna drzewne w podłożu to między innymi:
- dogodne warunki do rozwoju bryły korzeniowej
- znaczna poprawa właściwości i struktury gleby
- utrudniony rozwój chwastów
- zapobieganie wysychaniu gleby i przemarzaniu roślin
|
Fot. Joke vander Leij/Pixabay |
Kompost
Zaskoczeniem jest obecność w podłożach pozbawionych torfu znanego od wieków składnika, czyli kompostu zwanego złotem ogrodników. Jest to więc ewidentnie powrót do korzeni ogrodnictwa, do naturalnego źródła substancji odżywczych (powstającego z resztek roślinnych). Nie bez przyczyny, kompostowanie i pozyskiwanie kompostu, jest obecnie tak pożądane w uprawie małych ogrodów, czy też ogromnych gospodarstw. Uznano go więc także w globalnej produkcji podłoży za ważny składnik podłoży – bazę wspomagającą zdrowy rozwój roślin.
Oczywiście kompost w takim podłożu jest starannie i optymalnie wyselekcjonowany i pełni rolę magazynu substancji odżywczych oraz buduje strukturę podłoża. Nie od dziś wiadomo, że zawiera on wiele pożytecznych mikroorganizmów glebowych i jest stałym źródłem naturalnej substancji odżywczej (humusu) w podłożu, łatwo dostępnej dla roślin.
Chipsy kokosowe
Trzeci filar struktury typowego podłoża beztorfowego to tzw. chipsy kokosowe, które są już od dawna stosowane w uprawie roślin doniczkowych, np. storczyków lub jako drenaż do doniczek. Są to po prostu zrębki łupin orzecha kokosowego (produkowane w różnych rozmiarach, tzw. frakcjach – zwykle od 6 do 25 mm), które cenione są zdolność poprawiania warunków powietrzno-wodnych w podłożu.
|
Fot. kie-ker/Pixabay |
Dlaczego warto sięgnąć po podłoże bez torfu?
Dodatkową zaletą podłoży beztorfowych jest uzupełnienie jego trzech głównych składników (kompostu, włókien drzewnych i chipsów kokosowych) specjalnie dobranymi, łatwo przyswajalnymi nawozami, nawilżaczami i materiałami magazynującymi i buforującymi, np. glinkami. Podłoża beztorfowe są już szeroko stosowane i popularne w wielu krajach Europy Zachodniej np. w Anglii, Niemczech czy Szwajcarii. W Polsce oferowane są przez wiodące firmy zajmujące się produkcją podłoży i można znaleźć je w sklepach oraz centrach ogrodniczych.
Okazuje się, że starannie dobrane składniki tych podłoży, wprowadzanie kompostu, sprawiają, że posadzone w nim rośliny mają świetne warunki do rozwoju. Kompost zapewnia stały dostęp składników odżywczych dla roślin (podczas, gdy torf jest raczej ubogi i wymaga dodania składników pokarmowych potrzebnych do rozwoju roślin). Dobra, tzw. gruzełkowata struktura gleby, budowana przez włókna drzewne i zrębki kokosowe tworzą optymalne warunki powietrzne dla systemów korzeniowych roślin.
Ten typ podłoża jest także uniwersalny w użyciu – nadaje się do uprawy zarówno roślin ogrodowych i balkonowych oraz uprawianych w donicach i innych pojemnikach.
Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe: walkersalmanac/Pixabay
TEMATY NA CZASIE 
Komentarze