DRZEWA a inne obiekty w ogrodzie - gdzie sadzić drzewa?

Każde drzewo potrzebuje do rozwoju odpowiedniej przestrzeni, bo zarówno część nadziemna, jak i podziemna znacznie się rozrastają. System korzeniowy drzew rozrasta się 0,5-1,0 m poza zasięg korony, zatem posadzone małe drzewka mogą po latach stać się źródłem kłopotów, nie tylko dla następnych pokoleń, ale nawet dla nas samych. Wybierając gatunki, warto zatem brać pod uwagę maksymalne rozmiary drzewa, jakie może ono osiągnąć po upływie 10 - 30 lat.

Najlepiej sadzić drzewa zgodnie z projektem ogrodu, a jeśli takiego nie ma, trzeba przynajmniej uwzględnić ważniejsze obiekty, jakie mają się znaleźć w ogrodzie i wybierać na drzewa takie miejsca, aby ich korzenie nie powodowały wybrzuszania się nawierzchni ani nie utrudniały prowadzenia w gruncie przewodów elektrycznych, kanalizacyjnych czy wodociągowych.

Drzewo przy granicy działki

W przepisach nie określa się minimalnej odległości od granic działki, w jakiej wolno sadzić drzewa. Warto jednak pamiętać, że drzewa rosnące w pobliżu granicy narażone są na uszkodzenie korzeni w trakcie budowy ogrodzenia, z drugiej zaś strony może być ono niszczone przez części nadziemne drzew i ich rozrastające się korzenie.

Drzewa powinno się więc sadzić tak, by prace związane z przyszłą budową ogrodzenia czy prowadzeniem przewodów podziemnych można było przeprowadzić w pewnej odległości od nich. Odległość ta powinna być większa niż dwukrotny obwód pnia dorosłego drzewa, mierzony na wysokości 1,3 m od ziemi. Uszkodzenie korzeni może bowiem doprowadzić do śmierci drzewa. Jeżeli korzenie odsłonięte są za długo, może dojść do ich przesuszenia i zainfekowania. Drzewo z podciętymi korzeniami może też łatwo przewrócić wiatr.

Drzewa rosnące blisko granicy działki bywają częstą przyczyną sporów z sąsiadami, wskutek rozrastania się korzeni i gałęzi. Sąsiad może zażądać usunięcia tych gałęzi i korzeni w wyznaczonym terminie, a po jego upływie sam je obciąć, choć nie wolno mu doprowadzić do obumierania drzewa. Jeśli drzewo zacienia dom sąsiada i powoduje przez to zawilgocenie elewacji, ma on prawo domagać się jego wycięcia i zażądać odszkodowania. Ze względu na potencjalne konflikty lepiej nie sadzić przy granicy działki drzew szybko rosnących (patrz tabela 4.), zrzucających owoce lub nasiona (Dąb szypułkowy - Quercus robur), wyjaławiających glebę (Orzech włoski - Juglans regia) czy dających odrosty korzeniowe (Sumak octowiec - Rhus typhina).

Drzewo przy domu

Drzew nie należy sadzić zbyt blisko budynku: najlepiej, by odległość od jego ścian była nieco większa niż promień korony drzewa w dojrzałym wieku, inaczej jego konary mogłyby niszczyć pokrycie dachu i zawilgacać elewację, a korzenie - uszkadzać fundamenty. Liście i igliwie spadające ze zbyt blisko posadzonych, wysokich drzew mogą ponadto zapychać rynny.

Drzewo przy oczku wodnym

Korzenie drzewa mogą uszkodzić oczko wodne uszczelnione folią, jeśli zostanie ono posadzone zbyt blisko jego brzegów: najlepiej zachować odstęp większy niż zasięg korony w wieku dojrzałym. Między istniejącym drzewem a nowo budowanych oczkiem można wybudować betonową przegrodę. Jej odległość od drzewa powinna być równa co najmniej dwukrotnemu obwodowi pnia w pierśnicy. Ponadto drzewa liściaste rosnące blisko oczka zasypują je liśćmi.