Podwyższone grządki warzywne. To jest hit! Zobacz, jak je zbudować w ogrodzie
Uprawa warzyw na podwyższonych grządkach, czyli drewnianych skrzyniach wypełnionych podłożem, to doskonały pomysł dla miejskich ogrodników oraz dla wszystkich tych, którzy chcą uzyskać większe plony przy mniejszym nakładzie pracy. Podpowiadamy jak założyć podwyższone grządki i co w nich uprawiać.
Spis treści
Uprawy w podwyższonych grządkach
Oszczędność czasu i pracy
Podwyższone grządki (ang. raised bed) to doskonały sposób na uprawę roślin jadalnych nawet na niewielkiej przestrzeni. Ten rodzaj uprawy jest szczególnie popularny w Anglii, i niestety trochę zapomniany w Polsce. To świetne rozwiązanie dla tych, którzy chcą uprawiać warzywa, a gleba w ich ogrodzie na to nie pozwala (np. jest podmokła lub jałowa) oraz dla tych wszystkich, którzy nie mają ogrodu, a tylko niewielki fragment balkonu. Podwyższoną grządkę czyli drewnianą skrzynię wypełnioną ziemią można przecież założyć także na niewielkim balkonie czy tarasie. Czemu nie?!
Jakie są zalety podwyższonych grządek?
Mimo, że na pierwszy rzut oka uprawa warzyw w drewnianych skrzyniach wydaje się być dość skomplikowana i pracochłonna, to każdy ogrodnik, mający je w swoim ogrodzie doskonale wie, że podwyższone grządki pozwalają uzyskać znacznie lepsze plony, przy mniejszym nakładzie pracy – zwłaszcza na sadzenie i pielenie. Grządki podniesione do wysokości pasa pozwalają osobom starszym i niepełnosprawnym uprawiać warzywa bez potrzeby schylania się. Ponadto, warzywnik w drewnianych skrzyniach wygląda estetycznie, a gdy przez cały rok rosną na nim zdrowe warzywa – może być ozdobą każdego ogródka.
Warzywa na podwyższonych grządkach rosną znacznie szybciej (dzięki większej wilgotności, lepszemu nagrzewaniu się podłoża) i dłużej (rozkład materii organicznej pozwala na wcześniejsze rozpoczęcie uprawy, co wydłuża sezon wegetacyjny) i prawie nie musimy ich pielić (jeśli wykorzystaliśmy podłoże wolne od nasion chwastów). Ponadto, ziemia w skrzyniach zawsze jest przewiewna i spulchniona, gdyż nie jest udeptywana.
Fot. © tamifreed/Fotolia |
Fot. © alisonhancock/Fotolia |
W naszym sklepie mamy gotowe podwyższone grządki. Sprawdź promocje!Co sadzić do podwyższonych grządek?
W uprawie na podwyższonych grządkach doskonale sprawdzą się np. rzodkiewka, sałata, burak ćwikłowy i liściowy, marchew, pomidory, ogórki i wiele innych warzyw – zobacz je w katalogu. Pomiędzy warzywami można uprawiać zioła i kwiaty odstraszające szkodniki – np. aksamitki, nagietki czy nasturcje. Lepiej nie uprawiać warzyw wieloletnich, gdyż na podwyższonych grządkach będą one znacznie bardziej narażone na przemarznięcie w zimie.
Ponadto, jeśli uprawiamy warzywa w kilku skrzyniach, to w każdej z nich możemy zastosować inne podłoże – idealnie dostosowane do wymagań danej grupy warzyw (korzeniowe, dyniowate, psiankowate, liściowe, kapustne, strączkowe, cebulowe, rzepowate). To bardzo wygodne rozwiązanie, gdy uprawiamy w warzywniku wiele różnych warzyw o całkowicie odmiennych wymaganiach nawozowych. Ziemia w skrzyni może być w każdej chwili wymieniona, dzięki czemu możemy w łatwy sposób uniknąć chorób i szkodników glebowych.
Fot. © Elenathewise/Fotolia |
Budowa podwyższonych grządek
Materiały, wymiary, ziemia
Uprawa warzyw w drewnianych skrzyniach ma niewątpliwie wiele korzyści, jest jednak stosunkowo droga – a im większa konstrukcja, tym wydatki znacznie rosną. Koszt takiej uprawy to nie tylko deski na konstrukcję, ale także podłoże, maty, siatki i impregnaty oraz woda niezbędna do częstego podlewania. Dlatego jeszcze przed założeniem warzywnika warto do dobrze przemyśleć i nie ulegać modzie na własne uprawy, jeśli nie mamy na nie czasu – bo wtedy będą to pieniądze wyrzucone w błoto (w skrzynię błota)!
Materiały
Podwyższone grządki to bardzo proste konstrukcje – wystarczy skręcenie prostej, drewnianej skrzyni bez podłogi i wypełnienie jej ziemią do uprawy warzyw. Wykorzystujemy w tym celu deski (im grubsze, tym lepsze), usztywnione w rogach drewnianymi kantówkami. Zamiast gwoździ lepiej użyć specjalnych wkrętów (znacznie lepiej łączą drewniane elementy). Warto wybierać twarde deski z robinii lub dębu, gdyż są bardzo trwałe i posłużą nam wiele lat. Można też zastosować tańsze deski świerkowe lub sosnowe – sprawdzają się doskonale, jednak należy liczyć się z tym, że wytrzymają tylko 2-3 sezony. Deski warto zaimpregnować naturalnym, nietoksycznym preparatem.
Można także zbudować podwyższoną grządkę z cegieł, kamieni, betonowej palisady lub z gazonów. Na balkonie warto wykorzystać gotowe skrzyniopalety lub duże skrzynie do przechowywania – dno i boki należy wyściełać czarną agrowłókniną.
Fot. © alisonhancock/Fotolia |
Wymiary
Długość podwyższonej grządki jest dowolna, jednak nie powinna być większa niż 5 metrów, gdyż obejście warzywnika dookoła byłoby utrudnione. Długie konstrukcje wymagają zastosowania pionowych wzmocnień na ściankach. Najczęściej długość skrzyni nie przekracza 3 metrów, a jej szerokość jest nie większa niż 1,2 m – pozwala ona na swobodne sięganie ręką do upraw. Wysokość powinna wynosić około 0,5 metra, co pozwala na komfortową pracę bez nadmiernego schylania się oraz na siedzenie podczas pielenia. Oczywiście konstrukcje mogą być niższe lub wyższe, wszystko zależy od gatunków warzyw, które uprawiamy – warzywa korzeniowe i te o długim okresie wegetacyjnym mają głęboki system korzeniowy i wymagają głębszych skrzyń.
Ziemia
Drewnianą konstrukcję można ustawić bezpośrednio na gruncie, wyłożonym uprzednio matą ściółkującą, a następnie wypełnić skrzynię żyznym podłożem ogrodniczym przeznaczonym do uprawy warzyw – warstwa ta powinna mieć minimum 30 cm.
Warto jednak lepiej przygotować podłoże, choć wiąże się to z większym nakładem pracy (nie jest to jednak bezwzględnie konieczne). W tym celu usuwamy darń i ziemię na głębokość 20-30 cm. Na dno i boki wykopu układamy drucianą siatkę o drobnych oczkach, która utrudni gryzoniom dostęp do soczystych korzonków naszych plonów. W tak przygotowanym dołku układamy kolejno warstwy materii organicznej – drobne gałązki na dno, słomę lub skoszoną trawę, kompost lub przekompostowany obornik. Procesy rozkładu materii organicznej będą uwalniać ciepło, które przyspieszy wzrost naszych warzyw. Na wierzchu usypujemy 30 cm warstwę podłoża do warzyw, lub żyznej ziemi ogrodowej (pod warunkiem, że nie ma w niej nasion chwastów).
Ścieżki
Jeśli planujemy zbudować kilka skrzyń, to ziemia pomiędzy nimi także powinna być odpowiednio przygotowana. W tym celu warto zerwać murawę, a na jej miejsce wysypać gruboziarnisty żwir, korę sosnową, słomę lub rozłożyć maty szkółkarskie, które zapobiegną rozwojowi chwastów i nadmiernemu parowaniu wody. Odstępy pomiędzy grządkami powinny być na tyle szerokie, aby zmieściła się taczka.
Gdzie ustawić skrzynie z warzywami?
Wszystkie warzywa do odpowiedniego wzrostu, kwitnienia i owocowania potrzebują jak najwięcej słońca!, dlatego też warzywnik musi być ustawiony w miejscu możliwie jak najlepiej nasłonecznionym – 6 godzin słońca w ciągu dnia to absolutne minimum. Takie miejsce ma jednak jedną istotną wadę – ziemia w skrzyniach będzie się bardzo szybko nagrzewać, przez co będziemy musieli ją bardzo często podlewać! Warto też wymieszać ją ze specjalnym hydrożelem trzymającym wilgoć lub zamontować specjalny system podlewania. Więcej o wymaganiach i uprawie warzyw przeczytasz w artykule: Jak i gdzie założyć warzywnik
Źródło: magazyn Budujemy Dom, tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, zdjęcie tytułowe: Kenan Kitchen/Unsplash, alisonhancock/Fotolia |
TEMATY NA CZASIE 
Komentarze