Łańcut - wizyta w ogrodzie przyzamkowym
Zespół zamkowy w Łańcucie jest jednym z najchętniej zwiedzanych obiektów w województwie podkarpackim. Warto w nim zobaczyć park przyzamkowy z bogactwem starych, pomnikowych drzew egzotycznych - m.in.: 203 letni Miłorząb dwuklapowy (Ginkgo biloba).
Gdzie jest Łańcut?
Łańcut leży w województwie podkarpackim, 17 kilometrów na wschód od Rzeszowa, na obrzeżach Pogórza Dynowskiego.
|
|
| Mury dziedzińca porośnięte są winobluszczem, który na jesieni przebarwia się na kolor czerwony. W parku rosną także inne pnącza - t.j. bluszcz, glicynia oraz dzikie winogrono, fot. www.zamek-lancut.pl | Patrząc na zamek trudno jednoznacznie stwierdzić czy ogród został założony wokół zamku, czy to zamek zbudowano w środku ogrodu, fot. www.zamek-lancut.pl |
Zamek w Łańcucie
Zamek w Łańcucie jest jedną z najpiękniejszych i najlepiej zachowanych rezydencji magnackich w Polsce. Zaliczany jest do grupy zabytków międzynarodowych. W 2005 roku zespół zamkowy został uznany przez Prezydenta RP za pomnik historii. Zamek słynie ze znakomitych wnętrz mieszkalnych oraz kolekcji pojazdów konnych. Zespół pałacowy otacza stary, malowniczy park, w którym wznoszą się liczne pawilony i zabudowania gospodarcze, niegdyś związane z codziennym życiem łańcuckiej rezydencji.
|
|
| Kolekcja kwitnących róż została posadzona wzdłuż południowej ściany oranżerii - zbudowanej w latach 1799 - 1802, fot. www.zamek-lancut.pl | W części krajobrazowej parku jest wiele starych drzew. Malowniczo wyglądają na jesieni, kiedy ich liście zmieniają barwę na złoty i czerwony kolor. W tej części ogrodu najczęściej rosną: kasztanowiec biały (Aesculus hippocastanum), robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia), dąb czerwony (Quercus rubra), daglezja (Pseudotsuga) oraz klon jesionolistny (Acer negundo), fot. www.zamek-lancut.pl |
Park w Łańcucie - historia
Historia zabytkowego parku w Łańcucie sięga początków XVIII i XIX wieku, za czasów Stanisława Lubomirskiego i jego żony Izabeli z Czartoryskich. Ogród ten był wówczas centrum dworskiego życia. Na terenie parku wzniesiono szereg budowli o charakterze ogrodowym, takich jak oranżeria i glorietta. Wokół zamku założono niewielki, ale bogaty w wiele gatunków roślin, ogród kwiatowy.
|
|
| Zabytkowa glorietta zbudowana w 1800 roku, fot. www.zamek-lancut.pl | Romantyczny ogród włoski ozdabiają stare rzeźby. Na postumentach kamienne donice, a w nich kwitnące pelargonie bluszczolistne (Pelargonium x hederifolium), fot. www.zamek-lancut.pl |
Zmiany nastąpiły pod koniec XIX wieku, kiedy właścicielami Łańcuta zostali Roman i Elżbieta Potoccy. Przebudowali oni zamek oraz park. Trwające kilkanaście lat intensywne prace ogrodnicze zmieniły zasadniczo układ kompozycyjny. Park powiększono prawie dwukrotnie i podzielono na dwie części - park wewnętrzny z Ogrodem Różanym, Ogrodem Włoskim i Ogrodem Bylinowym, oraz park zewnętrzny - poza fosą na wschód od zamku.
Taki układ z niewielkimi zmianami pozostał do 1944 roku, kiedy Zamek wraz z częścią parku został przejęty przez Ministerstwo Kultury i Sztuki. W dobrej kondycji pozostał do dnia dzisiejszego.
|
Zwiedzając łańcucki park warto zwrócić uwagę na doskonale wkomponowane w roślinność budynki, pergole, fontanny i inne konstrukcje charakterystyczne dla pałacowych ogrodów. |
Park w Łańcucie - obecnie
Obecnie park w Łańcucie zajmuje 36 ha powierzchni. Wszelkie prace ogrodnicze zmierzają do jak najbardziej wiernego odtworzenia układu kompozycyjnego i składu gatunkowego roślin z początku XX wieku. Park słynie z bogactwa gatunków drzew, wśród których rosną cenne egzemplarze z czasów Księżnej Izabelli Lubomirskiej.
Na terenie parku można spotkać cenne, stare, pomnikowe gatunki roślin egzotycznych:
| DRZEWA LIŚCIASTE | DRZEWA IGLASTE | KRZEWY |
| Miłorząb dwuklapowy (Ginkgo biloba) |
Choina kanadyjska (Tsuga canadensis) |
Oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia) |
|
Tulipanowiec amerykański |
Świerk kłujący (Picea pungens "Glauca") |
Magnolia Soulange’a (Magnolia x soulangeana) |
| Platan klonolistny (Platanus x hispanica "Acerifolia") |
Sosna wejmutka (Pinus strobus) |
Magnolia japońska (Magnolia kobus) |
| Lipa krymska (Tilia "Euchlora") |
Magnolia purpurowa (Magnolia liliiflora "Nigra") |
|
|
Kasztanowiec pospolity |
||
| Klon jesionolistny odm. odeska (Acer negundo "Odessanum") |
|
|
| Oprócz starych drzew w ogrodzie dba się również o sezonowe nasadzenia roślin kwitnących. Na zdjęciu zwisające Pelargonie bluszczolistne (Pelargonium x hederifolium), posadzone w kamiennej misie, fot. www.zamek-lancut.pl | Azalia pontyjska (Rhododendron luteum) w Polsce objęta jest ścisłą ochrona gatunkową. Kwitnie bardzo obficie na początku maja, fot. www.zamek-lancut.pl |
|
|
|
| Perełkowiec japoński (Styphnolobium japonicum) kwitnie w końcu lipca i w sierpniu. Wszystkie części tej rośliny są trujące. Drzewo to bardzo rzadko sadzone jest w Polsce, gdyż jest wrażliwe na mrozy, fot. www.zamek-lancut.pl | Aleja starych buków o czerwonych liściach w zewnętrznej części parku zamkowego, fot. www.zamek-lancut.pl | Miłorząb dwuklapowy (Ginko biloba) pochodzi z Chin. Do Polski pierwszy okaz sprowadzono właśnie do ogrodu przypałacowego w Łańcucie w 1723-28 roku, fot. www.zamek-lancut.pl |
Najstarsze drzewa w parku w Łańcucie |
||
GATUNEK |
LOKALIZACJA |
WIEK (W LATACH) |
| Platan klonolistny | Rośnie na dziedzińcu gospodarczym | 213 |
| Miłorząb dwuklapowy | Rośnie od południowo-wschodniej strony Zamku | 203 |
| Sosna wejmutka | Rośnie przed Zamkiem od strony zachodniej | 183 |
|
|
|
| Ogród różany znajduje się w wewnętrznej części parku zamkowego, fot. www.zamek-lancut.pl | Na murowanym moście południowym utworzono rabatę z kolorowych kwiatów. Rośnie tu m.in. aksamitka (Tagetes) oraz paciorecznik (Canna), fot. www.zamek-lancut.pl | Po północnej stronie zamku utworzono klomb na planie koła. Żólte i pomarańczowe bratki ogrodowe (Viola wittrockiana) tworzą szeroki okrąg, w jego wnętrzu wysokie kwiaty i liście paciorecznika (Canna), fot. www.zamek-lancut.pl |
|
|
|
| W głębi stara glorietta, obok niej wielopienny klon jesionolistny odmiana złocista (Acer negundo). Pierwsze klony jesionolistne sprowadzono do Europy w XVII wieku. Ten okaz najprawdopodobniej rozsiał się naturalnie, fot. www.zamek-lancut.pl |
Rabata kwiatowa przed gloriettą, fot. www.zamek-lancut.pl | Rabata kwiatowa przed pawilonem biblioteki, fot. www.zamek-lancut.pl |
Storczyki w Łańcucie
Park łańcucki od zawsze słynny był z uprawy storczyków. Po długiej przerwie spowodowanej zniszczeniem upraw i budynków szklarni storczykarnię reaktywowano latem 2008 roku. Zgromadzono w niej zarówno współczesne krzyżówki wyhodowane przez człowieka, jak i storczyki botaniczne, właściwe dla środowiska naturalnego - ukształtowane bez ingerencji człowieka, a także historyczne gatunki i odmiany pochodzące z przedwojennej kolekcji Potockich.
|
|
| Storczykarnia składa się z części ekspozycyjnej, zaplecza podzielonego na trzy strefy klimatyczne oraz kawiarni letniej. Na zdjęciu widok na kawiarnię letnią, fot. www.zamek-lancut.pl | W części ekspozycyjnej oglądamy zarówno storczyki naziemne (rosnące na ziemi), litofity (rosnące na skałach) jak i nadrzewne (rosnące na konarach drzew) zwane epifitami, fot. www.zamek-lancut.pl |
|
|
| Do szklarni wystawowej trafiają rośliny najefektowniejsze, będące w okresie kwitnienia. Przez pozostałą część roku uprawiane są one w jednej z trzech szklarni zaplecza, w warunkach właściwych klimatycznej strefie pochodzenia, fot. www.zamek-lancut.pl |
|
Zwiedzanie zamku w Łańcucie
Wszelkie informacje dotyczące zwiedzania zamku oraz parku w Łańcucie znajdują się na stronie www.zamek-lancut.pl
Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, zdjęcia: www.zamek-lancut.pl
|
|||||||||||||||||||
| Zobacz także rośliny ogrodowe o oryginalnych i dekoracyjnych kwiatach, owocach, pędach lub liściach. | |||||||||||||||||||
Kwiaty |
Owoce |
||||||||||||||||||
Pędy |
Liście |
||||||||||||||||||
| Aby przejść do artykułu, kliknij na wybrane zdjęcie. | |||||||||||||||||||
TEMATY NA CZASIE 
Komentarze