Jesion mannowy (Fraxinus ornus)

Jesion mannowy (Fraxinus ornus) należy do rodziny oliwkowatych (Oleaceae). W środowisku naturalnym występuje głównie we wschodnich obszarach Europy nad Morzem Śródziemnym. W Europie południowej to popularne drzewo alejowe.

Drzewo osiąga do 10 m wysokości (w naturze może nawet do 20 m). Posiada luźną, kulistą, okrągławo sklepioną lub piramidalną koronę. Kora wyróżnia się tym, że jest bardzo gładka, z delikatnym spękaniem u starszych osobników i ciemnoszara (cecha odróżniająca tego jesiona od innych). Liście są złożone nieparzystopierzaste, do 20 cm długości. Pojedyncze listki jajowate, ząbkowane i ostro zakończone, mają jaśniejszy spód i na nerwach owłosione. Nie przebarwiają się efektownie.

Jesion mannowy kwitnie w maju. Kwiaty się białe, zebrane w długie (10-20 cm) wiechowate kwiatostany. Mają wąskie, stosunkowo długie płatki, przez co zebrane w grupie wyglądają jak miękkie szczotki. Maja przyjemny zapach i są zapylane przez owady. Roślina wytwarza charakterystyczne owoce – skrzydlaki.

Wymagania i uprawa

Jesion można uprawiać na stanowiskach słonecznych lub lekko zacienionych. Preferuje gleby przepuszczalne, piaszczysto-gliniaste, umiarkowanie wilgotne. Gatunek jest wystarczająco mrozoodporny (strefa 7A-8B) – można go sadzić zarówno jesienią jak i wiosną. W chłodniejszych rejonach młode okazy warto jednak na wszelki wypadek osłonić.

Drzewo dobrze toleruje suszę i zanieczyszczenie powietrza. Nie wymaga szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych. Można go dokarmić nawozami organicznymi, jeśli jest uprawiany w mało zasobnym podłożu.

Zastosowanie

Jesion mannowy to  jeden z nielicznych jesionów ozdobnych z kwiatów. Drzewo można sadzić pojedynczo jako soliter lub grupą, np. przy tworzeniu alei lub szpalerów. Ze względu na rozmiary nadaje się do średnich i dużych ogrodów.

Drzewo jest też znane w ziołolecznictwie. Wykorzystuje się z niego "mannę", czyli twardniejący, jadalny sok roślinny, który wypływa z naciętych pędów lub pnia rośliny i tworzy żółto-białe grudki. Przerabia się je na gumowatą substancję wykorzystywaną w medycynie i kuchni. Zawiera ona dużo cukrów, alkohol (mannitol) i szereg innych substancji. (Manna pozyskiwana z jesiona nie ma nic wspólnego z manną bibilijną!)

Wybrane odmiany

• 'Arie Peters' – (zdj. 1, 2) ok. 6 m wysokości, zwarta korona
• 'Mecsek' – wys. do 4 m, zmienny, często oryginalny pokrój
• 'Anita' – (zdj. 4)

Tekst: Redakcja ZielonyOgródek.pl, zdjęcia: iVerde, Pixabay

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!