Profilaktyka w ochronie warzyw na działce

Smaczne i zdrowe warzywa z własnego ogródka to marzenie każdego posiadacza działki. Niestety, wysiłek włożony w ich uzyskanie, nie zawsze daje zadowalające efekty, gdyż podczas zbiorów może się okazać, że korzenie marchwi są zniszczone przez połyśnicę, rzodkiewka nie nadaje się do jedzenia z powodu śmietki, a ogórków w ogóle nie można zebrać, gdyż zniszczył je mączniak.

Jak zapobiegać chorobom i szkodnikom w uprawach warzyw?

Chcąc uniknąć podobnych problemów, zwykle sięgamy po środki chemiczne. Musimy jednak pamiętać, że nie pozostają one obojętne dla naszego zdrowia. Niektóre związki kumulują się w częściach jadalnych warzyw, a następnie trafiają do naszego organizmu, powodując problemy żołądkowe lub zatrucia. Dlatego też warto ograniczyć stosowanie chemicznych środków ochrony roślin na rzecz profilaktyki, która wbrew pozorom może być bardzo skuteczna.

fot. Monika Baechler - Pixabay.com	fot. Alexei Hulsovr - Pixabay.com
Zapewnij warzywom odpowiednie warunki, a unikniesz wielu problemów. Zapobiegaj, aby później nie musieć zwalczać!
fot. munki - Pixabay.com.jpg	fot. Alina Kuptsova - Pixabay.com

Zabiegi profilaktyczne: Jak chronić warzywa bez użycia chemii?

Ochronę przyszłych plonów powinniśmy rozpocząć od zakupu zdrowego materiału siewnego. Nasiona mogą przenosić patogeny, stając się źródłem choroby w całym warzywniku, dlatego należy wybierać je bardzo starannie i kupować tylko z pewnego źródła. Dobrze jest, jeśli producent zabezpieczył je też odpowiednią zaprawą.

Szukając warzyw najlepszych do uprawy w ogródku, warto wybierać odmiany jak najbardziej odporne na choroby, co zmniejszy ryzyko ich wystąpienia - np. ogórek odmiana 'EDYP F1' - posiada kompleksową odporność na choroby (mączniak rzekomy i prawdziwy, parch dyniowatych, wirus mozaiki ogórka), pomidor odmiana 'Giant' - odporna na wirusa mozaiki tytoniu i częściowo brunatną plamistość liści lub odmiana 'Lancet' - tolerancyjna na zarazę ziemniaka i alternariozę.

Bardzo ważną rolę profilaktyczną w ochronie warzyw, spełnia również dokładny zbiór resztek pożniwnych, gdyż to właśnie w nich zimują szkodniki i patogeny chorobotwórcze. Podobne zadanie spełnia również zmianowanie upraw, ograniczające rozwój szkodnika lub choroby typowej dla konkretnej rodziny warzyw (np. kapustnych).

Nie bez znaczenia jest też dokładne odchwaszczanie upraw, pozwalające ograniczyć sąsiedztwo chwastów, będących żywicielami pośrednimi wielu szkodników i chorób oraz przestrzeganie zasad płodozmiany, dzięki czemu wielu chorobom (zwłaszcza odglebowym) można uniknąć, stosując rotację warzyw - t.j. uprawianie ich co roku na innym miejscu.

Niezwykle skuteczną metodą zapobiegania inwazji szkodników, może być także osłanianie wczesną wiosną upraw białą agrowłókniną. Delikatny materiał nie uszkodzi siewek, a może ochronić je przed atakiem szkodników (np. marchew przed połyśnicą, rzodkiewkę przed śmietką) i przed wiosennymi przymrozkami.

Tekst: Katarzyna Józefowicz

Przeczytaj także:

• Jak i gdzie założyć warzywnik?
• Kiedy wysiewać i sadzić warzywa?
• Przygotowanie gleby pod uprawę warzyw
• Uprawa warzyw bez chemii - ekologiczne metody nawożenia i ochrony roślin
• Zmianowanie, płodozmian i uprawa współrzędna - zasady ekologicznej uprawy warzyw
• Przykładowe schematy płodozmianu uprawy warzyw
• Choroby warzyw - objawy i zwalczanie