Bokashi, czyli sposób na kompostowanie odpadów w domu
Obowiązek segregowania odpadów przyczynił się do szerzenia dobrych nawyków w społeczeństwie. Coraz więcej z nas na co dzień nie tylko oddziela odpady biodegradowalne od innych frakcji, ale stara się je także efektywnie zagospodarować. Najlepszym sposobem na powtórne wykorzystanie odpadów bio jest ich kompostowanie. Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że w celu założenia własnego kompostownika nie musimy wcale posiadać dużej działki czy ogrodu. Kompostować z powodzeniem możemy też w domu, a pomoże nam w tym bokashi!
Spis treści
Czym jest bokashi?
Domowe kompostowanie odpadów określa się mianem bokashi (z japońskiego „zacierać, zamieniać”). To proces, w ramach którego organiczne resztki z naszej kuchni są przetwarzane na bogatą odżywczo masę kompostową. Stanowi ona cenne źródło składników mineralnych dla roślin, ale również poprawia strukturę gleby, w której rosną.
Co jest potrzebne do założenia domowego kompostownika bokashi?
- Aby przygotować własny kompost w domu, potrzebne będzie nam przede wszystkim wiaderko kompostujące. Wiaderko to plastikowy pojemnik, wyposażony w szczelną pokrywę, szufelkę do otrębów i ubijak, a także sitko i kubeczek do pozyskiwania odsączu.
- Oprócz tego musimy zaopatrzyć się w otręby bokashi, czyli efektywne mikroorganizmy, niezbędne do powstania kompostu. To mieszanka różnych szczepów bakterii, zarówno tlenowych, jak i beztlenowych, które cechują się zdolnością do odtwarzania równowagi biologicznej. Bakterie te zapobiegają powstawaniu pleśni, likwidują zarodniki szkodliwych grzybów i patogennych bakterii, sprzyjają natomiast wytwarzaniu witamin, cennych enzymów i kwasów.
Jak przygotować własny kompost bokashi?
- W pierwszej kolejności na dnie wiaderka do kompostowania należy rozsypać cienką warstwę otrębów bokashi.
- Następnie umieszczamy na nich nasze kuchenne odpadki, najlepiej od razu odpowiednio rozdrobnione. Rozdrobnienie sprawia, że resztki szybciej się rozkładają. Im bardziej urozmaicone odpadki, tym lepiej, różnorodność sprzyja bowiem utrzymywaniu dobrych proporcji składników odżywczych w gotowym bokashi. Co ważne, do kompostu nie należy wrzucać odpadków z pleśnią, ponieważ może ona zniszczyć nasz cenny nawóz i uczynić go bezużytecznym.
- Na rozdrobnione resztki wysypujemy kolejną cienką warstwę otrębów.
- Przy pomocy ubijaka ugniatamy całość, tak aby między poszczególnymi warstwami zostało jak najmniej tlenu, a następnie nakładamy pokrywę. Ważne, by pokrywa była szczelnie zamknięta, ponieważ kompost bokashi powstaje wyłącznie w warunkach beztlenowych. Dokładne zamknięcie zapobiega także wydostawaniu się przykrych zapachów z wnętrza kompostownika.
- Odpadki można oczywiście co jakiś czas dosypywać, przesypując je warstwą otrębów bokashi aż do całkowitego zapełnienia wiaderka.
- Tak przygotowany kompost odstawiamy w ciepłe miejsce do fermentacji.
Jak długo powstaje kompost bokashi?
Proces fermentacji kompostu trwa od trzech od pięciu tygodni, zależnie od stopnia rozdrobnienia resztek i ich ilości.
Jeszcze zanim kompost będzie gotowy, możemy pozyskać z naszego kompostownika płyn bokashi. To bardzo szybko działający nawóz azotowy, przyczyniający się do bardziej efektywnego wzrostu roślin. Odsącz bokashi jest bardzo silnie skoncentrowany, dlatego przed użyciem należy go odpowiednio rozcieńczyć.
Gdzie wykorzystać kompost bokashi?
Kiedy uda nam się już założyć własny domowy kompostownik, pojawia się jeszcze pytanie, w jaki sposób możemy wykorzystać pozyskany z niego kompost. Najlepiej, jeśli zasilimy nim rośliny, które hodujemy. Mogą to być zarówno kwiaty, jak i warzywa na grządkach. W najlepszej sytuacji są właściciele przydomowych warzywniaków i ogródków działkowych. Z pewnością znajdą w swoich uprawach rośliny, które wymagają dodatkowego zasilenia. Kompost bokashi można też wkopać na głębokość mniej więcej 8-10 centymetrów na grządki dopiero przygotowywane do uprawy. Jeśli nie mamy własnej działki, możemy spróbować swoich sił w uprawianiu podstawowych warzyw na balkonie i nawozić je wytworzonym samodzielnie kompostem. Ostatecznie możemy też wykorzystać go do zasilenia kwiatów doniczkowych.
Należy jednak pamiętać, że kompost bokashi ma silnie kwaśny odczyn. Nie powinien stykać się bezpośrednio z delikatnymi korzeniami roślin, w przeciwnym razie może je bowiem spalić. Stosując płyn bokashi, również należy zachować ostrożność i zawsze rozcieńczać go w odpowiednich proporcjach.
Różnice między bokashi a tradycyjnym kompostem
Między kompostem bokashi, a tym przygotowywanym klasycznym sposobem istnieje kilka znaczących różnic.
- Najważniejsza z nich jest taka, że w przypadku bokashi fermentacja zachodzi w warunkach beztlenowych, natomiast do powstania tradycyjnego kompostu niezbędny jest tlen.
- Wiaderka do kompostowania bokashi są znacznie mniejsze, a co za tym idzie praktyczniejsze do wykorzystania w mieszkaniach od klasycznych kompostowników.
- Z racji tego, że wiaderko bokashi jest szczelnie przykryte, nie wydostają się z niego żadne nieprzyjemne zapachy, a to kolejny argument zachęcający do zakładania kompostu bokashi nawet osoby mieszkające na co dzień w blokach.
Tekst: Redakcja ZielonyOgródek.pl, G.T., zdjęcie tytułowe: AnSyvan/Depositphotos
