Skoczogonki, czyli białe skaczące owady w doniczkach. Jak je zwalczać?
Rośliny uprawiane w domach wprowadzają przytulny nastrój i spokojną atmosferę, a dodatkowo pozytywnie wpływają na stan powietrza i pięknie wyglądają. Niestety, aby pięknie wyglądały, wymagają też odpowiedniej pielęgnacji, zwłaszcza po zauważeniu obecności szkodników lub niepokojących zmian. Najczęściej w doniczkach pojawiają się małe, skaczące robaczki, jednak niewiele osób wie, czym one są. Czym zatem są skoczogonki? Czy skoczogonki są szkodliwe? Skąd się biorą i jak się ich pozbyć?
Spis treści
Jak wyglądają skoczogonki?
Skoczogonki to bardzo małe żyjątka zaliczane do stawonogów (nie są owadami). Skoczogonki to aż kilka tysięcy gatunków, z czego około 300 można zaobserwować w Polsce. Mają około 2 – 3 mm długości, a ich ciało ma białą, kremową lub szarą barwę. Co ciekawe, nie posiadają oczu ani skrzydeł, za to mają widełki skokowe umiejscowione na odwłoku. To właśnie dzięki nim mogą „skakać”, dzięki czemu ich przemieszczanie się jest bardzo charakterystyczne. Wystarczy poruszyć doniczką, aby skoczogonki zaczęły się intensywnie poruszać, skacząc po podłożu. Ze względu na ich bardzo małą budowę, jest to najlepszy sposób na rozpoznanie tych żyjątek.
Gdzie się chowają skoczogonki i skąd się biorą?
Skoczogonki uaktywniają się wieczorem i nocą, dlatego w ciągu dnia może być ciężko je zaobserwować. Lubią miejsca ciemne i wilgotne, a żywią się materią organiczną – głównie resztkami i martwymi częściami roślin. Dlatego chętnie przebywają w kompostownikach, ziemi liściowej i naturalnej ściółce. Mogą również pojawić się w doniczkach uprawianych w domu roślin. Zazwyczaj zostają przyniesione wraz z nową rośliną lub poprzez zanieczyszczone podłoże wykorzystywane do sadzenia roślin. Zdarza się również, że skoczogonki znajdują się w naturalnych nawozach, a zwłaszcza w kompoście.
Czy skoczogonki są szkodnikami? Jakie objawy powodują?
Skoczogonki, występujące w naturze są bardzo pożyteczne i mają podobną funkcję do dżdżownic. Żywiąc się resztkami materii organicznej, wzbogacają glebę, czyniąc podłoże bardziej wartościowym i zasobnym w składniki pokarmowe. Jednak na małej przestrzeni np. w doniczce lub w sytuacji, gdy skoczogonków jest zbyt dużo na skutek nadmiernego rozmnażania się, mogą stać się szkodnikami. Dużej populacji zaczyna brakować materii organicznej w glebie i skoczogonki zaczynają żywić się rośliną, zjadając korzenie i podgryzając liście, co ostatecznie czasie może doprowadzić do jej obumarcia.
Pierwszymi objawami nadmiernej aktywności skoczogonków są:
- wolniejszy wzrost rośliny;
- osłabienie kondycji i pogorszenie wyglądu;
- większa podatność na choroby grzybowe;
- stopniowe zasychanie.
Wyświetl ten post na Instagramie
Warto przy tym pamiętać, że najbardziej zagrożone są rośliny nieodpowiednio pielęgnowane, a szczególnie zbyt często podlewane i ustawione w cieniu. To warunki idealne dla skoczogonków, co oznacza, że ich liczebność w takiej sytuacji może w krótkim czasie gwałtownie wzrosnąć, negatywnie wpływając na roślinę.
Jak pozbyć się skoczogonków?
Ze względu na fakt, że skoczogonki stosunkowo szybko się rozmnażają, a dostępność do pożywienia w pojemniku jest ograniczona, należy jak najszybciej pozbyć się ich z doniczek, ratując w ten sposób uprawiane rośliny. Na szczęście istnieje wiele metod na skoczogonki.
Kąpiel wodna i susza
Dorosłe osobniki można unicestwić, zanurzając całą zainfekowaną roślinę w wodzie. Wystarczy nalać do wanny lub miski wodę i wstawić doniczkę (warto ją dodatkowo obciążyć, aby nie wypłynęła). Po kilku godzinach skoczogonki powinny wypłynąć na powierzchnię. Następnie doniczkę ustawia się w suchym i najlepiej słonecznym miejscu oraz nie podlewać co najmniej przez tydzień, aż ziemia przeschnie. Skoczogonki nie są w stanie przetrwać w suchym środowisku, więc przesuszenie doniczki pozwoli pozbyć się jaj, znajdujących się w podłożu. Niestety ten sposób może zaszkodzić roślinom, które źle znoszą dużą wilgoć (kąpiel wodna), stanowisko słoneczne lub przesuszenie.
Przesadzanie
Zaatakowane rośliny można również przesadzić do nowej doniczki wypełnionej świeżym podłożem. Należy przy tym pamiętać, aby dokładnie oczyścić korzenie np. pod bieżącą wodą lub pędzelkiem. Ta metoda może być więcej kłopotliwa u roślin o delikatnych, cienkich i mocno rozgałęzionych korzeniach, które trudno oczyścić, a łatwo uszkodzić.
Metody chemiczne i ekologiczne
To prosty, skuteczny i bezpieczny dla roślin sposób na pozbycie się skoczogonków. Do wyboru są opryski układowo-systemiczne, które można wykorzystać też do podlewania roślin. Inną opcją są łatwe w użytku pałeczki owadobójcze, które zwalczają szkodniki glebowe. Pałeczki stopniowo uwalniają substancje, niszcząc wszystkie skoczogonki. W domu najlepiej sprawdzą się opryski ekologiczne (warto zacząć od wywaru z czosnku) oraz pałeczki owadobójcze. Na tarasie, czy balkonie można zastosować opryski chemiczne.
Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, G.T., zdjęcie tytułowe: ll911, Holger T.K. / Adobe Stock
