Co lubią kaktusy i jak o nie dbać? Wszystko, co musisz wiedzieć!

Jakie warunki lubią kaktusy?

Do rodzaju kaktusowatych należą rośliny pochodzące z różnych rejonów świata i z różnych środowisk, dlatego ich wymagania także są zróżnicowane. Najwięcej kaktusów zasiedla obszary pustynne lub półpustynne, ale zdarzają się też kaktusy preferujące rejony górzyste lub osiedlające się w tropikalnych lasach. Ta różnorodność środowisk, w których żyją kaktusy, ma duży wpływ na ich wymagania uprawowe, dlatego zawsze należy ustalić, z jakim gatunkiem mamy do czynienia i jakie są jego potrzeby.

Miejsce

Większość uprawianych w mieszkaniach kaktusów pochodzi ze słonecznych i ciepłych rejonów świata, dlatego w uprawie będą oczekiwały w pełni słonecznych i ciepłych stanowisk. Inaczej wygląda sytuacja z kaktusami, które w naturze zasiedlają tropikalne lasy, gdyż one będą preferowały stanowiska półcieniste z rozproszonym światłem (np. szlumbergera, hatiora).

Wszystkie kaktusy uprawiane w mieszkaniu przez cały rok powinny mieć też zapewnioną dość wysoką temperaturę, wyższą latem (ok. 18/20-28°C) i niższą zimą (8/10-15°C). Ponieważ jednak poszczególne gatunki mogą mieć nieco inne wymagania w stosunku do zakresu tolerowanych temperatur, zawsze należy ustalić, jakie wymagania ma dana roślina. Nie należy też zapominać, że większość kaktusów potrzebuje krótkiego okresu spoczynku, który często jest podstawowym czynnikiem, odpowiadającym za ich kwitnienie. W zależności od gatunku, przechodzą go jednak o różnych porach roku, gdyż jedne odpoczywają zimą, inne natomiast jesienią lub na przedwiośniu (np. szlumbergera), gdyż akurat zimą są w pełni kwitnienia.

Ziemia

Podobnie jak w przypadku światła i temperatury, oczekiwania kaktusów względem podłoża i jego wilgotności także są zróżnicowane. Gatunki pochodzące z terenów pustynnych i półpustynnych, potrzebują lekkiego, przepuszczalnego podłoża z dodatkiem piasku, perlitu lub żwirku (nie lubią podłoża próchniczego), które w sezonie wegetacyjnym będzie lekko wilgotne, a zimą niemal suche.

Z kolei kaktusy pochodzące z tropikalnych lasów (zwykle epifity jak np. szlumbergera, hatiora, rhipsalis, epifyllum), powinny mieć zapewnione próchnicze podłoże, które będzie stale lekko wilgotne w okresie wegetacyjnym i nieco bardziej suche w okresie spoczynku. Przyjmuje się jednak, że zdecydowana większość kaktusów dobrze będzie rosła w specjalnie dla nich skomponowanym podłożu dla sukulentów i kaktusów. Trzeba jedynie zwrócić uwagę na jego odczyn ph, gdyż jedne kaktusy wolą glebę z dodatkiem wapnia (w naturze zasiedlają często skały wapienne), inne natomiast lubią mieć lekko kwaśną lub nawet kwaśną ziemię (min. kaktusy leśne i epifityczne).

Jak dbać o kaktusy?

Kaktusy z reguły nie wymagają żadnych szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych. Jedynie niektórym z nich (głównie gatunkom leśnym), trzeba zapewnić wyższą wilgotność powietrza np. za pomocą nawilżacza powietrza, gdyż do takich warunków przystosowały się w naturze. Warto też po przekwitnieniu usuwać z nich kwiatostany, aby nie stały się miejscem rozwoju chorób grzybowych. Kaktusom o pnącym pokroju (np. selenicereus wielkokwiatowy czyli Królowa Jednej Nocy lub epifyllum), należy też zapewnić odpowiednie podpory lub wiszące doniczki, aby ich pędy nie połamały się pod własnym ciężarem. Podpory mogą przydać się też wysokim kaktusom takim jak np. opuncja.

Sadzenie

Sadzenie kaktusów to kolejny zabieg, który uzależniony jest od wymagań danej rośliny. Małe kaktusy i kaktusy epifityczne, które tworzą słaby system korzeniowy, powinny być sadzone w małych i dość płytkich doniczkach, gdyż w większych ich korzenie mogą zostać zaduszone przez podłoże. Z kolei gatunki o mocnym, czasami nawet palowym systemie korzeniowym należy sadzić w doniczkach dużych, masywnych i wysokich, które ustabilizują roślinę i zapewnią jej dostatecznie dużo miejsca do rozwoju. Doniczki i pojemniki przeznaczone do uprawy kaktusów, zawsze powinny posiadać też otwory odpływowe i warstwę drenażu na dnie, co pozwoli utrzymać nadmiar wody z dala od korzeni.

Nawożenie

Kaktusy to rośliny niezbyt żarłoczne, dlatego nie potrzebują, a nawet nie lubią systematycznego nawożenia. W przypadku okazałych lub obficie kwitnących okazów, można zasilać je w sezonie wegetacyjnym specjalnym nawozem dla kaktusów i sukulentów, ale bardzo ostrożnie, gdyż rośliny łatwiej jest przenawozić niż zagłodzić. Warto też pamiętać, że gatunki pustynne będą oczekiwały skromniejszego nawożenia niż lubiące próchnicze podłoże gatunki leśne.

Przycinanie

Większości kaktusów się nie przycina, gdyż z natury mają ładny, zwarty pokrój. Jedynie gatunki o długich pędach takie jak np. epifyllum, można przycinać, gdy nadmiernie się rozrosną. Usuwa się z nich także zaschnięte lub uszkodzone fragmenty pędów. Zabieg nie tylko poprawi ich pokrój i wygląd, ale też będzie stymulował rośliny do obfitszego kwitnienia.

Ochrona przez chorobami i szkodnikami

Kaktusy rzadko są atakowane przez choroby (np. sucha zgnilizna kaktusów, szara pleśń, fytoftoroza ) lub szkodniki (np. mszyce, tarczniki), które zagrażają głównie egzemplarzom rosnącym w niewłaściwych warunkach. Dlatego kiedy pojawią się problemy, roślinom należy zapewnić odpowiednie warunki uprawy, a w razie konieczności zastosować jeden z aktualnie polecanych preparatów ochrony roślin.

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcie tytułowe: Floradania.dk i QuangBui / Pixabay

A ty? Masz doświadczenia w pielęgnacji kaktusów? Daj znać w komentarzu!