Różeniec górski (Rhodiola rosea)

Różeniec górski (Rhodiola rosea), nazywany też jako złoty korzeń, to niewielki sukulent z rodziny gruboszowatych (Crassulaceae). Naturalnie występuje na obszarach górskich w Azji, Ameryce północnej i Europie, w tym także w Polsce (min. Sudety), gdzie uznany jest za gatunek rodzimy. Najchętniej zasiedla brzegi potoków, skalne rumowiska, klify i niskie łąki. Roślina bywa również uprawiana w ogrodach.

Jak wygląda różeniec górski?

Różeniec górski może dorastać do ok. 30-40 cm wys. Roślina tworzy mięsiste, wzniesione, pojedyncze, sztywne pędy, rozrastające się z czasem w ładne, gęste, poduszkowate kępy. Na pędach skrętolegle układają się liczne, mięsiste, lancetowate lub jajowate, płaskie, niebieskozielone, lekko ząbkowane na brzegach liście, pokryte grubą warstwą woskowatego kutneru. Liście w sezonie pozostają niebieskozielone, jesienią natomiast przebarwiają się na żółto i czerwono (roślina zmienna w swoim wyglądzie).

Różeniec kwitnie latem (VI-VII) i jest rośliną dwupienną, co oznacza, że na jednych egzemplarzach są kwiaty męskie (są większe i mają 4 płatki korony oraz 8 pręcików), na innych żeńskie (są niepozorne i posiadają głównie słupki, bez płatków). Kwiaty w postaci niemal płaskich, gęstych, zbitych baldachów rozwijają się na szczytach łodyg i mogą mieć różną barwę od zielonej, przez żółtą, żółtopomarańczową po czerwoną. Po przekwitaniu z kwiatów żeńskich rozwijają się czerwono zabarwione owocostany (mieszki), wypełnione drobnymi, ciemnymi nasionami.

Różeniec płytko pod ziemią rozwija mięsiste, grube kłącze, z którego wyrastają drobne korzenie oraz pędy. Kłącze po potarciu wydziela aromat podobny do zapachu róży, stąd jego nazwa rodzajowa.

Jakie są wymagania i uprawa różeńca?

Różniec górski z racji swojego pochodzenia nie jest rośliną łatwą w uprawie. Preferuje słoneczne stanowiska i bardzo przepuszczalne, lekkie, kamieniste, ale też lekko wilgotne gleby, najlepiej o obojętnym lub lekko zasadowym odczynie pH. Nie znosi wody zalegającej w pobliżu jego korzeni (szczególnie zimą), ale lubi wilgotne powietrze. Źle znosi wysokie temperatury, dlatego na słonecznym stanowisku w upalne lata może tracić na urodzie i zasychać. Jest natomiast w pełni mrozoodporny, dlatego nie wymagana zimowej ochrony i może być uprawiany na terenie całego kraju.

Różaniec może być rozmnażany przez wysiew nasion, sadzonki pędowe z piętką lub przez podział rozrośniętej kępy.

Jakie choroby i szkodniki mogą pojawiać się na różeńcu?

Różaniec nie jest podatny na ataki chorób i szkodników, źle natomiast znosi wodę stagnującą w pobliżu jego korzeni (szczególnie zimą) i narażony na zamakanie gnije.

Zastosowanie różeńca górskiego w ogrodzie

Różeniec górski to bardzo efektowna, kępiasta bylina, doskonale nadająca się do uprawy na skalniakach, w ogródkach żwirowych i w alpinariach. Może być też sadzony w załomach i na półkach skalnych, na kamienistych skarpach, w szczelinach między płytami chodnikowymi i w pobliżu ogrodowych schodów. Ładnie wygląda w towarzystwie czyśćca wełnistego, rogownicy kutnerowatej, gęsiówki kaukaskiej, rojników i rozchodników. Może być też uprawiany w mini-ogródkach, skalnych w donicach.

Różnaiec jest także niezwykle cenioną rośliną zielarską (choć w nieodpowiednich dawkach także trującą), często wykorzystywaną w ziołolecznictwie (uważa się, że preparaty z różańca mają min. działanie wzmacniające, uodparniające, przeciwstresowe i pobudzające).

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: idea_studio, ovcerleonid, gdgaffar, Iri_sha, kostrez / AdobeStock

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!