Trawy ozdobne do ogrodu. Jakie wybrać?

Dlaczego warto wybrać trawy?

Podstawową zaletą traw jest ich niekłopotliwe utrzymanie. Odpowiednio dobrane do warunków panujących w miejscu uprawy – nasłonecznienia, wilgotności podłoża i minimalnej temperatury zimą – mogą zdobić ogrody całymi latami. Gatunki o miękkich liściach i rozbudowanych kwiatostanach, łatwo poddających się podmuchom wiatru, mają też dodatkowy walor estetyczny, bo wprowadzają do kompozycji element ruchu.

Niezależnie od tego, czy rosną pojedynczo (np. miskant chiński), czy sadzone są w dużych grupach jednolub kilkugatunkowych (rozplenice, hakonechloa, ostnice), malowniczo falują, pokładają się i zmieniają barwy. W ten sposób tworzą niepowtarzalne widowisko.

Trawy prezentują się wspaniale nie tylko w okresie wegetacji. Wiele z nich pięknie przebarwia się jesienią, a pozostawione na zimę źdźbła i liście pokrywają się szronem, migocząc w promieniach słońca. Gatunki zimozielone traw, np. kostrzewa sina i Gautiera, ostnica cieniutka czy egzotyczne bambusy – fargezja i plejoblastus, zastosowane w ogrodowych kompozycjach stanowią miłe akcenty kolorystyczne w zimowym krajobrazie.

Zaletą ogromnej większości traw ozdobnych jest ich odporność na choroby i szkodniki. Wiele (choćby miskanty, trzcinniki, kostrzewy) znosi też trudne warunki miejskie i nadaje się do sadzenia przy ulicach, na rondach i rabatach wzdłuż tras komunikacyjnych.

Na gleby zasobne z wodę

Do tej grupy można zaliczyć pochodzącą z Japonii, malowniczą hakonechloę smukłą (Hakonechloa macra). Jest to wolno rosnąca, leśna trawa tworząca atrakcyjne kępy zielonych liści. Dorasta do 40-60 cm wysokości. Blaszki liściowe mają 5-15 mm szerokości i 10-25 cm długości; wyrastają na cienkich łodygach i zwieszają się kaskadowo na zewnątrz kępy. Liście są soczyście zielone, delikatne, przepięknie falują na wietrze, jesienią przebarwiają się na żółto i pomarańczowo. Najlepiej rośnie na glebach umiarkowanie wilgotnych, preferuje stanowiska półcieniste. Jest w pełni odporna na mróz, doskonale nadaje się do sadzenia w ogrodach skalnych oraz jako roślina okrywowa i do pojemników. Odmiana ‘Aureola’ tworzy gęste kępy, nieco niższe niż u gatunku, a jej liście są dwubarwne, w żółte i zielone pasy, jesienią lekko różowieją. Z kolei ‘All Gold’ ma liście jasnożółte do kremowych w słabo widoczne, zielone paski.

Najbardziej kolorową trawą, polecaną na podłoża zasobne w wodę oraz słoneczne stanowiska, jest imperata cylindryczna (Imperata cylindrica) 'Red Baron' Jest to średniej wielkości trawa dorastająca do 40 cm wysokości, o wyprostowanych źdźbłach i liściach, rozrastająca się wolno za pomocą rozłogów. Wyróżnia się atrakcyjną barwą wąskich liści, które na początku sezonu są zielone z czerwonymi wierzchołkami, natomiast latem i jesienią stają się niemal całkowicie purpurowe. Wymaga gleby żyznej, jest jednak wrażliwa na silny mróz i wymaga okrywania na zimę.

Oryginalnymi kwiatostanami zachwyca rozplenica japońska (Pennisetum alopecuroides) 'Hameln'. Tworzy malownicze kępy jasnozielonych liści oraz srebrzysto-beżowe, cylindryczne kwiatostany. Mają one ciekawą zdolność łapania promieni słonecznych, przez co wydają się świecić. W mgliste, jesienne poranki na ostkach osadzają się krople rosy, wówczas roślina prezentuje się niezwykle efektownie. Odmiana 'Hameln' charakteryzuje się dobrą mrozoodpornością, najlepszą wśród uprawianych u nas rozplenic. Preferuje ciepłe i słoneczne stanowiska, toleruje tylko nieznaczne zacienienie oraz gleby żyzne, lekko wilgotne i przepuszczalne. W okresie suszy potrzebuje nawadniania.

Wart uwagi jest także szarobródek syberyjski (Spodiopogon sibiricus) pochodzący ze wschodniej Syberii, tworzący zwarte kępy osiągające w czasie kwitnienia 1,5 m wysokości. Tworzy proste i sztywne źdźbła; jasnozielone, ostro zakończone liście jesienią przebarwiające się na żółto, pomarańczowo i czerwono, a purpurowe kwiaty zebrane w wydłużone wiechy. Nie lubi suszy, wymaga gleb umiarkowanie wilgotnych, stanowisk słonecznych lub lekko zacienionych. Jak wskazuje jej pochodzenie – jest w pełni odporna na mróz.

Trzęślica modra (Molinia caerulea) 'Variegata' tworzy gęste kępy dorastające do 50 cm wysokości w czasie kwitnienia. Jej ozdobą są łukowato wygięte, dwubarwne liście w zielone oraz żółto-kremowe paski długości około 30 cm. Odporna na mróz, nadaje się do sadzenia na słonecznych i półcienistych rabatach w dużych grupach.

Zupełnie inaczej z kolei wygląda odmiana 'Windsäule', która dorasta w czasie kwitnienia do 2-3 m wysokości! Tworzy wąskie, zwarte kępy strzelistych liści przebarwiających się pod koniec lata na żółtopomarańczowo. Wiechowate kwiatostany o czerwonawym zabarwieniu wyrastają znacznie ponad liście. Preferuje stanowiska słoneczne, gleby wilgotne, przepuszczalne, są odporne na mróz.

Wytrzymałe na suszę

Obok powszechnie znanych gatunków wytrzymałych na suszę, choć nie zawsze lubianych ze względu na swoją ekspansję, takich jak mozga trzcinowata (Phalaris arundinacea) 'Picta', wydmuchrzyca piaskowa (Leymus arenarius) czy nawet miskant cukrowy (Miscanthus saccharinus) ważną i wartą polecenia grupą są trawy preriowe z rodzaju: miłka (Eragrostis), palczatka (Andropogon), poronica (Sporobolus), proso (Panicum), sesleria (Sesleria), trzcinnik (Calamagrostis). Wymienione rodzaje, poza niewątpliwymi walorami ozdobnymi, posiadają jedną, wielką zaletę – są odporne na suszę i wysokie temperatury. Cechują się także wysoką mrozoodpornością, co ma niebagatelne znaczenie w polskim nieobliczalnym klimacie.

Schizachyrium miotlaste (Schizachyrium scoparium) to niewysoka kępiasta trawa sprowadzona z Ameryki Północnej o atrakcyjnych liściach, niebieskich latem i pomarańczowo-purpurowych jesienią. Dorasta do 60 cm wysokości. Z tego samego kontynentu pochodzi miłka okazała (Eragrostis spectabilis) niska trawa porastająca pastwiska i nieużytki. Tworzy luźne kępy zielonych, wąskich, ostro zakończonych liści, które jesienią przebarwiają się na czerwono. Nisko osadzone, ażurowe kwiatostany mają atrakcyjny, różowo-purpurowy kolor. Rozwijają się w sierpniu tworząc nad liśćmi atrakcyjny obłoczek. Polecana jest do sadzenia w grupach, zwłaszcza na obwódkach rabat.

Trzcinnik ostrokwiatowy (Calamagrostis × acutiflora) 'Karl Foerster' i 'Overdam' to dwie popularne odmiany doskonale znoszące suszę i silne nasłonecznienie. Tworzą wąskie, wysokie kępy liści i wiechowatych kwiatostanów dorastające do 1,3 m wysokości. Obecnie są często sadzone w zieleni miejskiej i osiedlowej.

W trudnych warunkach dobrze radzą sobie ozdobne odmiany prosa rózgowatego (Panicum virgatum). Trawa ta tworzy zwarte, wyprostowane i dosyć wąskie kępy dorastające w czasie kwitnienia do 70–100 cm wysokości. Mają płaskie liście najczęściej w barwach od zielonej, przez niebieską do fioletowo-purpurowych. W lipcu i sierpniu na szczytach źdźbeł tworzą się luźne, wiechowate kwiatostany. Odmiany, takie jak 'Prairie Sky', 'Rotstrahlbusch' czy 'Squaw' dorastają od 1 do 1,5 m wysokości i są odporne na wyleganie.

Do mało jeszcze znanych, ale wartych uwagi i upowszechnienia traw tolerujących suszę należy tymotka Boehmera (Phleum phleoides). Trawa ta naturalnie występuje w Polsce, a także w Azji i Afryce, dorastając w czasie kwitnienia do 70 cm wysokości. Tworzy niewielkie kępy wąskich, zielonych liści, z których wyrastają bardzo liczne, sztywne, czerwonofioletowe pędy kwiatostanowe zwieńczone walcowatymi kwiatostanami, które po kwitnieniu brązowieją. Roślina kwitnie w czerwcu i lipcu, wymaga stanowisk słonecznych, gleb lekkich i przepuszczalnych. Warto ją sadzić w ogrodach skalnych oraz na rabatach z niskimi trawami.

Tekst i zdjęcia: Grzegorz Falkowski (ZSzP)

Artykuł powstał we współpracy ze Związkiem Szkółkarzy Polskich. Więcej informacji o roślinach i ich producentach uzyskać można na: www.e-katalogroslin.pl lub www.zszp.pl i pod nr. telefonu 22 435 47 22.