Zimowe cięcie drzew owocowych | Odpowiedni termin to gwarancja obfitych plonów. Sprawdź, jak to zrobić

Dlaczego cięcie owocówek jest tak ważne?

Cięcie drzew owocowych zimą ma wiele korzyści. Przede wszystkim, jest to czas, kiedy drzewa są w stanie spoczynku, a ich soki życiowe krążą wolniej, co oznacza, że rany po cięciu szybciej się zasklepiają, minimalizując ryzyko infekcji. Dodatkowo, cięcie pozwala na usunięcie chorych, uszkodzonych czy niepotrzebnie zagęszczających koronę gałęzi, co przekłada się na lepsze nasłonecznienie i wentylację korony. To z kolei ma bezpośredni wpływ na ilość i jakość przyszłorocznych owoców.

Kiedy przycinać?

Optymalny czas cięcia różni się w zależności od gatunku drzewa. Jabłonie, grusze i śliwy zazwyczaj przycina się zimą – od stycznia do marca. Wiśnie i czereśnie najlepiej przycinać po zbiorach, czyli w późne lato lub wczesną jesień. Ważne jest, aby nie przeprowadzać cięcia w okresach silnych mrozów, a także unikać cięcia drzew wcześnie budzących się do życia, takich jak brzoza czy klon, które mogą być wrażliwe na zimowe przycinanie.

Zimowe cięcie jabłoni i gruszy

Zimowe cięcie jabłoni i gruszy jest niezbędne dla utrzymania ich zdrowia i obfitości plonów. Jabłonie najlepiej owocują na pędach dwu-, trzy- i czteroletnich, dlatego zimowe cięcie powinno skupiać się na usuwaniu pędów jednorocznych oraz starszych, zastępując je młodszymi, bardziej owocującymi. W przypadku odmian tworzących wysokie korony, ważne jest skracanie wierzchołków, aby drzewa nie przekraczały 2,5-3 metrów wysokości. Taki zabieg zapobiega nadmiernemu wzrostowi i zagęszczeniu korony, szczególnie przez silne pędy zwanymi "wilki", które należy regularnie usuwać, najlepiej latem, aby ograniczyć ich wzrost w kolejnym roku.

Cięcie jabłoni i gruszy przeprowadza się od końca stycznia do końca marca, zwracając uwagę na warunki pogodowe i unikając okresów silnych mrozów. U młodych drzew cięcia mają na celu formowanie korony, natomiast u starszych - głównie prześwietlanie, czyli usuwanie młodych krzyżujących się gałęzi i nadmiaru starych.

Zimowe cięcie śliwy

Podobne zasady dotyczą śliw i moreli, które również wymagają cięcia i prześwietlania, lecz z mniejszą intensywnością, usuwając około 10% wszystkich pędów. Warto również zwrócić uwagę na przyginanie pędów, szczególnie u młodych drzew, aby korona była bardziej rozłożysta i pędy układały się bardziej poziomo. Można to osiągnąć za pomocą odważników lub elastycznych żyłek, co przyczyni się do lepszego owocowania i estetycznego wyglądu korony. Zimowe cięcie jest więc kluczowym elementem w pielęgnacji drzew owocowych, mającym bezpośredni wpływ na ich zdrowie, wygląd oraz jakość i ilość owoców.

Jak przycinać?

Technika cięcia zależy od wieku i rodzaju drzewa, a także od celu, jaki chcemy osiągnąć. Młode drzewa przycinamy inaczej niż starsze, a cięcie formujące różni się od cięcia prześwietlającego czy odmładzającego.

Cięcie prześwietlające, jako jedno z podstawowych cięć zimowych, odgrywa tu istotną rolę, umożliwiając lepsze doświetlenie korony i jej wewnętrznych części. Dla młodszych drzew, które mają naturalnie mniej zagęszczoną koronę, cięcie powinno być umiarkowane. Natomiast starsze okazy wymagają bardziej intensywnego podejścia, aby usunąć nadmiar gałęzi, które mogą hamować dostęp światła i powietrza.

Warto zwrócić uwagę, że młode drzewa mogą reagować na cięcie zmniejszeniem plonów i opóźnieniem momentu, kiedy zaczną owocować. Dla starszych drzew regularne przycinanie jest korzystne, choć może zmniejszać ilość owoców, to zdecydowanie poprawia ich jakość i rozmiar. Gęsta korona i nadmiar gałęzi często prowadzą do mniejszych, słabiej rozwiniętych owoców.

Podczas przycinania, niezwykle ważne jest, aby pamiętać o kilku zasadach:

• Usuwanie niepotrzebnych gałęzi
  Podczas przycinania, niezwykle ważne jest, aby pamiętać o kilku zasadach. Usuwanie gałęzi krzyżujących się, rosnących do środka korony, czy zwisających nisko nad ziemią, pozwoli na utrzymanie zdrowej i dobrze doświetlonej struktury drzewa. Zimowe cięcie, ograniczające się do około 20% gałęzi i pędów, przyczynia się do odnowienia korony i stymuluje wypuszczanie młodych, zdrowych pędów.

• Poprawa jakości owocowania
  Przycinanie zimowe jest również sposobem na zwiększenie jakości owocowania. Przycinanie pozwala na lepsze rozłożenie energii rośliny, skupiając ją na produkcji większych i lepiej rozwiniętych owoców. Poprzez redukcję nadmiernie zagęszczonych gałęzi, drzewo może efektywniej wykorzystać dostępne światło.

• Korzyści dla młodych i starszych drzew
  Dla młodych drzew jest to szansa na szybsze wejście w etap owocowania, natomiast dla starszych - na uniknięcie problemów z owocowaniem przemiennym i poprawę ogólnej jakości plonów. Cięcie jest szczególnie ważne dla starszych drzew, które z czasem mogą stać się zbyt gęste, co utrudnia penetrację światła do wewnętrznych części korony. Zimowe przycinanie jest więc nieodłącznym elementem dbałości o drzewa owocowe, wpływającym na ich zdrowie, wygląd oraz obfitość i jakość owoców.

• Zapobieganie chorobom i szkodnikom
  Zimowe przycinanie pozwala również na usunięcie uszkodzonych, chorych lub martwych gałęzi, co jest ważne w prewencji chorób i szkodników. Dzięki temu drzewa są zdrowsze, a ryzyko rozprzestrzeniania się infekcji jest znacznie mniejsze.
  
  

Praktyczne porady

1. Planuj cięcie: Zanim przystąpisz do cięcia, dokładnie obejrzyj drzewo i zaplanuj, które gałęzie chcesz usunąć.
2. Dbaj o narzędzia: Używaj ostrego i czystego narzędzia. Regularnie ostrz sekatory i piły.
3. Zabezpiecz rany: Po cięciu grubych gałęzi warto zabezpieczyć rany specjalnymi preparatami, które przyspieszą gojenie i ochronią przed chorobami.
   
   

Zimowe cięcie drzew owocowych to nie tylko praca, ale inwestycja w zdrowie i obfitość przyszłych zbiorów. Prawidłowo przeprowadzone, zapewnia drzewom lepsze warunki do wzrostu, owocowania, a także chroni je przed chorobami i szkodnikami. Pamiętaj, że każde cięcie powinno być przemyślane i dostosowane do indywidualnych potrzeb drzewa. Z czasem, dzięki regularnej pielęgnacji, Twoje drzewa owocowe będą zdrowe, silne i obficie owocujące.

Tekst: ZO, zdjęcie tytułowe: nieriss / Adobe Stock