Gorczycznik wiosenny (Barbarea verna)

Gorczycznik wiosenny (Barbarea verna), nazywany rzeżuchą wczesną, ozimą lub zwyczajną, to dwuletnia roślina jadalna z rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Naturalnie występuje min. w Afryce, Azji Zachodniej i Europie, gdzie zasiedla wilgotne polany, łąki, pobocza dróg i obrzeza zbiorników wodnych, jest też jednak uprawiany w ogrodach jako wczesnowiosenne warzywo liściowe.

Wygląd gorczycznika wiosennego

Gorczycznik wiosenny to roślina dwuletnia, która w pierwszym roku uprawy tworzy przyziemną, zimującą, rozłożystą rozetę długich, pierzastych, złożonych z 4-11 par listków zielonych liści (podobnych do liści mniszka lekarskiego).

W kolejnym roku (IV-X) rozwija wysoki (ok 0,9-1 m wys), sztywny, rozgałęziony, bruzdowany, wzniesiony pęd, pokryty układającymi się naprzemiennie wąskimi, długimi, pierzastymi liśćmi i zwieńczony groniastym, gęstym kwiatostanem, złożonym z licznych, drobnych, czteropłatkowych, jaskrawo żółtych kwiatów. Największy kwiatostan tworzy się na pędzie głównym, ale mniejsze rozwijają się też na szczytach rozgałęzień bocznych.

Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w wydłużone, wąskie owocostany (łuszczyny) wypełnione nasionami.

Wymagania i uprawa gorczycznika

Gorczycznik wiosenny w uprawie oczekuje słonecznego lub lekko półcinistego stanowiska i żyznego, próchniczego, stale lekko wilgotnego, a nawet mokrego podłoża, najlepiej o obojętnym lub zasadowym odczynie pH.

Jego nasiona można wysiewać od wiosny do jesieni (III-IX) wprost do gruntu. Polecany rozstaw między roślinami to ok. 8x10 cm w rzędzie i ok 25 cm między rzędami (zbyt gęste wschody wymagają przerywki).

Młode liście zbiera się w miarę ich rozwoju, gdyż z wiekiem gorzknieją. W przypadku siewu jesiennego, liście można zbierać też zimą spod śniegu lub bardzo wczesną wiosną (podobnie jak roszponkę), gdyż roślina jest odporna na niskie temperatury.

Szkodniki i choroby gorczycznika wiosennego

Gorczycznik wiosenny zawiera w swoim składzie substancje (min. saponiny), które chronią roślinę przed atakiem wielu szkodników typowych dla roślin kapustowatych (tantniś krzyżowiaczek, pchełki). Wprawdzie owady składają na liściach jaja, ale ich potomstwo wkrótce po wylęgu ginie (ta właściwość bywa wykorzystywana w celu naturalnej ochrony upraw warzyw kapustnych przed szkodnikami). Wyjątkiem jest bielinek kapustnik, który na gorczyczniku może rozwijać się bez przeszkód.

Zastosowanie gorczycznika

Gorczycznik wiosenny to pełne witamin warzywo liściowe o ostrym, wyrazistym, nieco musztardowym smaku, które można dodawać do kanapek, sałatek, surówek, twarożków czy potraw jajecznych. Liście można też dusić i podawać na ciepło w postaci jarzynki.

Jadalne są też kwiaty warzywa, które stanowią wspaniały dodatek do sałatek. Roślinę można też znaleźć w składzie niektórych mieszanek na łąki kwietne.

Wybrane odmiany gorczycznika wiosennego

• 'Barbarakraut' – tworzy gęste, duże rozety liściowe

Zdjęcia: Shawn Hempel / AdobeStock

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!